Autor teksta: Mahir Dizdar
Članak preuzet sa IZBSA.com
Grad Camarillo nalazi se u južnom dijelu Californije, na visoravni Oxnard, koja je sa sjeveroistočne strane obrubljena Transverznim planinskim masivom, na jugu planinama Santa Monica, a na zapadnoj strani Tihim okeanom. Nastanak i ime grada veže se za braću Adolfoa i Juana Camarilla, rančere, čiji je otac 1834. godine kupio zemljište na kome će braća Camarillo kasnije osnovati grad nazvan po njima. Californija je do kraja Američko-meksičkog rata, tj. do 1848. godine bila u sastavu Meksika.
Početkom 1910. godine grad se razvija na svojoj trenutnoj lokaciji, nekih sat vremena vožnje sjeverozapadno od Los Angelesa. U srcu grada nalazi se Dizdar Park nazvan po biznismenu i jednom od uglednih stanovnika Camarilla u prošlom stoljeću – Hasanu “Mike” Dizdaru. Park je do 1929. godine bio groblje baptističke crkve – Pleasant Valley Baptist Church, koje je zbog nebrige bilo jako zapušteno, na što je lokalni biznismen Hasan Dizdar reagirao, tj. platio da se groblje izmjesti, a na tom mjestu osnuje park.
Hasan Dizdar rođen je 15. septembra 1885. godine u Stocu u Bosni i Hercegovini, koja je u to vrijeme bila pod austrougarskom upravom.[1] U Sjedinjene Američke Države emigrirao je 7. februara 1906. godine brodom Piemonte iz Napolija, zajedno sa amidžom Jusufom Dizdarom.[2] Halil Hrle, koji je u Ameriku emigrirao 21. februara 1907. godine, navodi da ide kod rođaka Hasana u Los Angeles.[3] Hasan i Jusuf Dizdar jedni su od utemeljivača ogranka muslimanskog potpomagajućeg društva Džemijetul Hajrije, koje je u Los Angelesu osnovano 5. januara 1908. godine.[4]
U Camarillo je Hasan došao 1916. godine, a već 1921. godine bio je vlasnik Camarillo Caféa, a kasnije i kompanije za snabdijevanje vodom pod imenom Pleasant Valley Water Company, tj. Camarillo Water Company. Bio je dobar kuhar i biznismen. U kratkom članku koji je izašao u Oxnard Daily Courieru 3. februara 1921. godine piše:
“Mike Dizdar has bought the Otey restaurant in Camarillo. Mr. Dizdar has been a resident of Camarillo for five years and is well known in that section and is one of the best cooks in the county.”[5] U prijevodu: ”Mike Dizdar kupio je Otey restoran u Camarillu. Gospodin Dizdar je stanovnik Camarilla već pet godina i jako je poznat u tom kraju i jedan je od najboljih kuhara u okrugu.“
U drugom članku, objavljenom u Oxnard Press Courier 5. aprila 1970. godine Max Riave, lični sekretar Adolfoa Camarilla, spominje Hasana tj. Mikea Dizdara i kaže da bi spomen na njega trebao biti puno veći zbog zasluga koje je Mike zaradio snabdijevši Camarillo pitkom vodom.[6] Naime, jedini izvor iz kog je grad snabdijevan presušio je i na sastanku trgovinske komore Camarilla, na kom su prisustvovali Adolfo Camarillo, Max Riave i Mike Dizdar, odlučeno je da se Dizdaru dodijeli prazan rezervoar za vodu i jedan jednocilindrični motor, tj. pumpa. Nakon toga je Mike Dizdar proveo mjesece kopajući nove izvore i polažući nove cijevi kako bi vodu doveo do grada.[7]
Petnaest godina nakon što je Dizdar platio za izmještanje groblja radovi su napokon završeni i park je svečano otvoren u srijedu 30. maja 1945. godine.[8] Otvorenje parka Hasan nije dočekao. Na bolji svijet preselio je 23. jula 1943. godine u pedeset i sedmoj godini života.[9] Ukopan je na groblju Ivy Lawn Memorial Park (section BS W, Lot 1, Grave 32) u gradu Ventura u Californiji. Na Hasanovom grobu nalazi se ploča sa natpisom:
HASAN DIZDAR
1885 – 1943
FROM UNCLE[10]
Na lijevoj strani pored inskripcije nalaze se polumjesec i zvijezda.
Oxnard Press Courier 28. jula 1943. godine donosi priču o posljednjem ispraćaju Mikea Dizdara koji je nakon duže bolesti preminuo u St. Francis bolnici u Santa Barbari. Posljednji ispraćaj održan je u kapeli Oliver L. Reardon and Sons. Članak još navodi da je jedini Hasanov nasljednik “uncle”, tj. amidža Jusuf Dizdar iz Los Angelesa, koji je predvodio “muhamedanski dio” pogreba.[11] Isti članak još spominje da je počasna garda Američke Legije (American Legion) ispalila počasnu salvu na Hasanovom grobu jer je on bio veteran, tj. učestvovao je u Prvom svjetskom ratu na američkoj strani.[12]
Nakon dolaska u Ameriku Hasan Dizdar više nikad nije posjetio svoju domovinu. To možemo vidjeti iz članka objavljenog Oxnard Daily Courier 31. marta 1932. godine, a povodom vijesti o smrti Hasanovog oca u Stocu. Prema ovom članku, Hasan oca nije vidio već dvadeseat i pet godina, a vijest je primio dok je nadgledao radove polaganja vodovodnih cijevi u nekom skladištu u Camarillu.[13]
Hasan Dizdar se nije ženio, te nije ostavio nasljednike iza sebe. Njegov je rođak Jusuf Dizdar naturaliziran, tj. dobio je američko državljanstvo 11. novembra 1954. godine[14], a Bosnu i Hercegovinu posjetio je 1955. godine. Vratio se letom iz Pariza za New York na Trans World Airlinesu (TWA) 26. septembra 1955. godine.
Jusuf Dizdar umro je 11. decembra 1958. godine u Stocu, od srčanog udara, u sedamdeset i sedmoj godini života. Ukopan je na “muslimanskom groblju”, prema izvještaju Američkog konzulata u Sarajevu, pisanog 15. januara 1959. godine. Isti izvještaj poslat je Jusufovom bratu Muharemu (Muhu) Dizdaru u Stolac, te bratiću Avdi Dizdaru, također u Stolac. Izvještaj je dostavljen i Ivu H. Lopiziću u Los Angeles, jednom od izvršilaca Jusufovog testamenta. Na izvještaju se još spominju Hamza Dizdar, bratić u Stocu, te bratić Ibrahim Dizdar, koji živi u Australiji.
Kako nije imao nasljednike, većinu svoje ušteđevine od 10.000 američkih dolara Hasan je u svom testamentu odredio za završetak radova na novom parku, a jedan je dio ostavio djeci svojih prijatelja. Mali dio imetka ostavio je i svom amidži Jusufu. U trenutku smrti Hasan je od svoje kompanije imao mjesečnu zaradu u visini od 10.000 dolara.[15] Preračunato u vrijednost dolara u 2023. godini to bi odgovaralo sumi od 170.000 dolara mjesečno. Većinu svog imetka Hasan je još za svog života potrošio u dobrotvorne svrhe. Proučite Fatihu za dušu Hasanovu.
[1] Imamović, Mustafa, Historija Bošnjaka, Sarajevo, BZK Preporod, 1998.
Napomena autora: Na Berlinskom kongresu 1878. godine Austro-Ugarska monarhija dobila je formalnu upravu nad Bosnom i Hercegovinom mada je Bosna i Hercegovina još uvijek bila pod suverenitetom Osmanskog carstva. Dekret o pripajanju Bosne i Hercegovine Austro-Ugarskoj donijet je tek 6. oktobra 1908. godine nakon mladoturske revolucije protiv odluke Abdul-Hamida II o ukidanju parlamenta.
[2] New York Passenger Arrival Lists (Ellis Island), 1892-1924, database with images, FamilySearch (https://familysearch.org/ark:/61903/1:1:JFFV-9YQ : 2 March 2021), Hasana Dizdov, 1906.
[3] New York Passenger Arrival Lists (Ellis Island), 1892-1924, database with images, FamilySearch (https://familysearch.org/ark:/61903/1:1:QGGD-MX68 : 2 March 2021), Hassan Dizdor in entry for Halil Hrle, 1907.
[4] Zulfić, Muharem, 2003. 100 Godina Bošnjaka u Čikagu, str. 20. Chicago.
[5] Oxnard Daily Courier, 3. februar 1921. Str. 6.
[6] Oxnard Press Courier, 5. april 1970. Str. 88
[7] Ibid.
[8] Oxnard Press Courier, 31. maj 1945. Str. 1
[9] “California Death Index, 1940-1997,” database, FamilySearch (https://familysearch.org/ark:/61903/1:1:VPVB-WJ5 : 26 November 2014), Hason Mike Dizdar, 23 Jul 1943; Department of Public Health Services, Sacramento.
[10] From uncle – od strica (amidže), prevod autora
[11] Oxnard Press Courier, 28. juli 1943. Str. 1
[12] Sjedinjene Američke Države uključile su se u Prvi svjetski rat 6. aprila 1917. godine stavivši se na stranu Alijanse protv Njemačke, Austro-Ugarske, Otomaske imperije i Bugarske. Ne znamo kako je Hasan “Mike” Dizdar učestvovao u Prvom svjetskom ratu, ali njegova vojna knjižica govori da je bio vojnik 162. Infanterije američke vojske.
[13] Oxnard Daily Courier, 31. mart 1932. Str. 1
[14] “California, Southern District Court (Central) Naturalization Index, 1915-1976,” database with images, FamilySearch (https://familysearch.org/ark:/61903/1:1:KXQ9-CCR : 11 March 2018), Yusuf Dizdar, 1954; citing Naturalization, Los Angeles, Los Angeles, California, United States, NARA microfilm publication M1525 (United States: National Archives and Records Service, Los Angeles Branch, 2016).
[15] Oxnard Press Courier, 12. avgust 1943. Str. 12
